Vanaf Schiphol een rustige vlucht naar Calgary. Huurauto ophalen en dan ons hotel opzoeken. Blij dat het nog geen spitsuur is; rijden in grote steden heeft toch altijd weer iets onwennigs. Wij geven al snel toe aan de jetlag en slapen dan ook, met tussenpozen, tot de volgende morgen.
Dinsdag, 10-09
Om half zes zijn we al wakker; ontbijten en húp, op weg naar Waterton. De reis gaat beginnen!
De weergoden zijn ons gunstig gezind: het is zonnig en warm, windstil. We kunnen ontspannen rijden, want druk is het niet op de weg. Allereerst gaan we naar Head-Smashed-In-Buffalo Jump, vlakbij Fort Mcleod. Het is de legende van een dappere Indiaanse krijger, die de jacht op bizons van dichtbij wilde zien. Daarom ging hij onder een afhangende steen staan, in afwachting van wat komen ging. De indianen joegen de bizons over een vlakte tot aan een afgrond. De dieren vielen te pletter in een ravijn. Deze dag echter was de jacht bijzonder succesvol en de dappere Indiaanse krijger zat vast tussen de bizons vóór hem en de stenen muur achter hem en kon dus geen kant meer op. Toen de andere stamleden kwamen om de gedode bizons te slachten, vonden ze de dappere krijger met een verbrijzelde schedel tussen de bizons. Vandaar de naam Head-Smashed-In!
In deze streek zijn de beenderen van vele bizons gevonden, op sommige plaatsen zijn de lagen botten wel 11 meter dik! Meer dan 5.000 jaar geleden voorzagen de indianen al in hun voedselvoorziening door deze manier van jagen. En bijna alles van een bizon werd gebruikt: het vlees diende als voedsel, de hoorns werden afgeschraapt en hier werden gebruiksvoorwerpen van gemaakt, de huiden werden gebruikt voor kleding en beddegoed, de ribben voor het maken van bogen en de tong was voor de medicijnman, om een succesvolle jacht te garanderen!
We bezoeken eerst het museum en vervolgens lopen we een pad naar de top van de heuvel, waar we een adembenemend uitzicht hebben op het ravijn beneden ons. Als we in Waterton aankomen, zijn we blij dat we al een kamer hebben geboekt. Het is hier nog erg druk, het schitterende weer zal hier mede debet aan zijn.
De Crandell Lodge, waar we zullen overnachten, is een knus en gezellig familiehotel.
Het weer leent zich uitstekend voor een boottocht op het Waterton Lake en dus laten we ons verwennen: rust, een mooie omgeving en het zonnetje. Waterton-Glacier, ook wel het "Peace"park genoemd, ligt op de grens van Canada en de Verenigde Staten. Wáár de grens precies loopt, is te zien aan de berghellingen, waar een strook bomen gekapt is.
Voor de duisternis invalt, gaan we nog het park in; hopelijk zien we nog enkele dieren. We hebben geluk! Niet alleen herten, maar ook een moederbeer met haar jonkie, dartelend tegen de berghelling omhoog! Prachtig zijn de geweien van de herten en we krijgen kippenvel van hun bronstlied! Wat een indrukken voor één dag!
Woensdag, 11-09
We geloven onze oren niet: we dachten in Canada te zijn, waar Engels of Frans wordt gesproken, maar het lijkt wel of we in ons buurland logeren. "Gute Morgen", "wie geht es". En omdat ons Limburgs dialect veel lijkt op de Duitse taal, worden ook wij in het Duits aangesproken, terwijl we juist ons best doen ons in het Engels verstaanbaar te maken.
We maken een wandeling naar Bear's Hump, een pad wat erg steil omhoog gaat. Onze inspanningen worden echter ruimschoots beloond met een wel zéér schitterend uitzicht over Waterton Lake en het Prince of Wales Hotel. Zittend op een bankje, genietend van de zon en de rust, doezelen we even weg.
Cameron Lake ligt adembenemend mooi, ingeklemd tussen de bergen, verscholen voor het jachtige en drukke stadsleven. De prachtig blauwe stellar jay (een soort gaai) laat zich maar moeilijk fotograferen. Naar Canadese begrippen is Cameron Lake klein; wil je echter een wandeling om het meer maken, trek er dan gerust een dag voor uit. Het is vergelijkbaar met Lake Louise, echter zonder de commercie.
Voor het donker gaan we nog op zoek naar wildlife. Het indringende geluid van burlende herten gaat door merg en been. De duisternis valt nu snel en we besluiten ons voor te gaan bereiden op onze reis naar de Verenigde Staten. We zullen nog heel wat "breathtaking country"te zien krijgen!
Donderdag, 12-09
Vandaag zullen we de "Going to the Sun Road"rijden; de bedoeling was om via deze weg het Glacier National Park te doorkruisen naar West-Glacier, maar helaas, wegens werkzaamheden is de weg bij Logan Pass afgesloten en moeten we een verre omweg maken! Als we de grens van Canada met de Verenigde Staten passeren, moeten we betalen om door te kunnen! De douaneformulieren moeten betaald worden, aldus een norse ambtenaar; er kan geen lachje af. We mogen geen foto's maken van hem of zijn bureau, i.v.m. privacy en veiligheid.
Het landschap is prachtig, de weidse vergezichten fantastisch! Het weer is goed, alhoewel het in Montana wisselvallig kan zijn. Montana: if you dont like the weather, wait five minutes! Door het Flathead Indian Reservation, langs de oever van het immens grote Flathead Lake vervolgen we onze weg naar Missoula. De smalle weg wordt gemarkeerd door tientallen wegkruisen, herinneringen aan verkeersslachtoffers. Het lijkt wel of iemand er met een vliegenmepper heeft rondgezwaaid, de kruisen zijn niet te tellen! We rijden door Bigfork, village by the bay, maar hebben helaas geen tijd; de wegomlegging breekt ons op; we moeten nog veel te ver om nu al te gaan sjoemelen met de beschikbare tijd. In Polson rijden we de grote weg op naar Missoula en links van ons ligt het "Miracle of America" Museum. Hier gunnen we ons wel een pauze, alles wat je je maar bedenken kunt, is hier verzameld. We vliegen door de voorwerpen heen, wéér verzuchtend, hadden we maar meer tijd! Maar de middag is al een eind op streek én we willen nog naar de National Bison Range in Moiese. Als we hier aankomen, zijn we apegaar! Ger vooral is moe van het rijden en we zijn nog niet eens in Missoula.
De Bison Range is voornamelijk te bezichtigen door ........ te rijden, juist ja. We kiezen voor een rit van ca. 30 minuten en wat we te zien krijgen is meegenomen! De meeste wegen in de Range zijn gravel, wat het rijden alleen nog maar bemoeilijkt. We houden het dan ook snel voor gezien, hoe jammer het ook is.
Het laatste stuk richting Missoula slaat het weer om en als we bij het hotel aankomen, regent het al.
Als we 's avonds willen gaan eten, breekt er een heus noodweer los: storm en onweer, harde windstoten.
Doodmoe duiken we vroeg ons bed in.
En Missoula, het Parijs van Montana, ..... daar hebben we niet veel van gezien!
Vrijdag, 13 september
Livingston staat op het programma, vlakbij Yellowstone. In Deer Lodge bezoeken we de Grant Kohrs National Historic Ranch. Gebouwd in 1862 door Johnny Grant en doorverkocht in 1866 aan Conrad Kohrs, een uit Duitsland afkomstige slager. Deze twee ranchers hebben er voor gezorgd dat Deer Lodge en omgeving "cattleland"werd. De ranch is nog steeds in originele staat en sommige delen zijn nog steeds in bedrijf. In de smederij hadden we een gesprek met de smidse, die veel werkte voor de film (Lonesome Dove met Robert Duvall). We kregen een ijzer cadeau, om paardenhoeven mee schoon te schrapen; ze vond het heerlijk nog eens met "Dutch" people te praten.
Oók in Deer Lodge ligt the Old Montana Territorial Prison, het "Towe Antique Ford Museum" en een speelgoedmuseum.
De gevangenis was in gebruik van 1871 tot 1979. Daarna verhuisden de gevangenen naar een nieuw gebouw vlakbij Deer Lodge. In de gevangenis is ook het "Law Enforcement Museum" gevestigd; hier hangen o.a. foto's van agenten die tijdens het uitvoeren van hun werk werden vermoord.
Verder hangen hier oproepen van families m.b.t. hun vermiste kinderen/broers/zussen.
Zeer indrukwekkend!
Het landschap wisselt steeds weer; prachtig is de veelkleurigheid van de prairie: van lichtgeel tot donkerbruin en de zon zet alles in een gouden gloed. De ranches zijn zeer uitgestrekt, de Interstate is leeg!
In Montana wonen ca. 850.000 mensen en de staat is ongeveer 14 maal zo groot als Nederland, plaats genoeg dus!
Officieel geldt in Montana een speed-limit: de overheid geeft geen geld aan de staat voor onderhoud van de wegen als er geen speed-limit geldt. Dus ging Montana accoord met een snelheidsbeperking, maar als je aangehouden wordt voor te hard rijden, kost dit $ 10,00! Een schijntje dus!
In Bozeman bezoeken we het Museum of the Rockies. Hier vinden we een overzicht o.a. wat betreft historie, geologie, de eerste bewoners en de exploitatie van Montana door de blanken.
Dit alles loopt als een rode draad door de tentoonstellingen heen, waar je ze ook bezoekt. Steeds opnieuw echter weer de moeite waard!
In een kunstgalerie hangen niet alleen schilderijen, maar staan ook "levensechte" bronzen sculpturen van het wildlife van de Rockies. Zó mooi, zó levensecht, zó ..... onbetaalbaar!
En dan Livingston, "the edge of the wilderness"!
Volgens de pomphouder is de Beartooth Wilderness Lodge, ons logeeradres, afgebrand!
We wagen het er op en beginnen aan onze tocht van 15 kilometer gravelweg naar boven. Anderhalf uur en heel wat koeien later, ligt verscholen in het groen, de lodge!
De eigenaar gelooft zijn oren niet als we vertellen hoe lang we onderweg zijn geweest en als we vragen om iets te eten, blijkt dat we dit bij de boeking al hadden moeten regelen. Het is echter niet druk en als we genoegen nemen met een eenvoudige maaltijd, wil hij die wel klaarmaken.
Schommelend in onze rockingchairs op de veranda met een heerlijk uitzicht op de bergen, genieten wij van de invallende duisternis. Lekker ontspannen in de jacuzzi onder een sterrenhemel, overnachten in de blokhut onder echte Indiaanse dekens! Wat hebben we het goed.
Onze enige angst is een regenbui die de gravelweg kan veranderen in een onbegaanbaar pad.
Zaterdag, 14 september
Yellowstone, het park van Yogi Bear! We hebben twee opties: een rechtstreekse route van ca. 150 kilometer, of via Red Lodge de scenic byway 212 over de Beartooth Pass. Wij kiezen voor het laatste en dit blijkt een prima keus!
In Red Lodge stoppen we voor de lunch: café-restaurant Bogart's is hier een toeristische trekpleister, omdat Humprey Bogart hier vaker kwam. Het café is dan ook helemaal in filmstijl ingericht. Bovendien smaakt het eten ook nog goed!
In de Native American Trading Post kopen we een boog, gemaakt van bizonbotten, samen met een pijl. De eigenaar vraagt of we een petitie willen tekenen ter behoud van de 212: het gevaar bestaat dat op verschillende plaatsen ijsmassa's los zullen laten en op de weg zullen storten, met alle gevolgen van dien. Daarom wil men de weg afsluiten, wat de doodsteek voor Red Lodge zou betekenen, temeer daar dit een van de ingangen naar Yellowstone is! Geen toeristen = geen handel = einde!
Als dank ontvangen we een gedetailleerde kaart van Yellowstone, die goed van pas komt.
Eenmaal op de 212 zien we de ijsmassa's, ogenschijnlijk nog vastgeklonken in een gletscherspleet, die aan de kanten scheuren en kieren beginnen te vertonen, dáár waar het ijs los begint te laten.
Al slingerend rijden we letterlijk over de top van de bergen, plaatselijk 3.500 meter hoog. We zien de mountaingoat, met zijn witte vacht en rechts van ons barst een hevig onweer los! Wat een machtig gezicht!
Als we Yellowstone naderen, valt de regen met bakken uit de hemel. De weersverwachtingen zijn niet gunstig, maar we willen ons geen zorgen maken voor de tijd.
Veel van het park biedt een troosteloze aanblik t.g.v. de hevige bosbranden die hier de laatste tijd hebben gewoed. We rijden langs de "petrified tree" en de Yellowstone River, alvorens we in Gardiner arriveren.
In Mammoth Hot Springs lukt het ons om droge foto's te maken van "Minerva Terrace".
De kleuren en geuren van het vulkanisch gesteente vertellen een eeuwenoud verhaal. Ademloos staan we er naar te kijken, het heeft iets speciaals.
En morgen ..... schijnt de zon!
Zondag, 15 september
Zonneschijn!!!
Yellowstone is het eerste nationale park van de wereld, "for the benefit and enjoyment of the people", zoals Theodore Roosevelt zei.
Het park is ca. 9.000 km2 groot en werd al in 1872 tot beschermd gebied verklaard. In het park liggen verschillende bergtoppen, hoger dan 3.000 meter en het meest opvallende zijn wel de talloze geysers en warmwaterbronnen. Overal rookt, ruikt en pruttelt het wel. Vooral aan de zwavelgeur moeten we wennen.
Norris Geyser Basin heeft de mooiste verzameling geisers. Het water is heet, je kunt je handen er niet in houden. De grond is grijs, maanachtig, het lijkt wel "dode aarde". De kleuren van de geisers zijn te gek!
Yellowstone dankt zijn naam aan het gele gesteente en Grand Canyon van Yellowstone en de watervallen zijn indrukwekkend. Wel staat hier een ijzige wind.
Op weg naar Old Faithful stoppen we aan de rand van de weg: een kudde bizons steekt de rivier over en dit schouwspel willen we niet missen! De jonkies worden scherp door de stieren in de gaten gehouden: tijdens het zwemmen is er geen tijd voor te spelen!
In Yellowstone is een speciaal programma opgezet om wolven en beren weer terug te plaatsen in het gebied. In het Grizzly Discover Centre kunnen we de dieren bekijken in gevangenschap. Het geheel biedt echter zo'n trieste aanblik, dat we het al gauw voor gezien houden. Eén beer heeft 600 ha. nodig om rond te trekken en niet 10m2 om "geobserveerd"te worden.
Old Faithful is dé trekpleister van het park en als de geiser na drie kwartier begint te "spuiten" zijn de ooh's en de aah's niet van de lucht. Geen wonder dat dit de meest gefotografeerde geiser van Yellowstone is.
Voldaan van alle indrukken rijden we op ons gemak terug naar ons hotel.
Het regent inmiddels en op de parkeerplaats maken we kennis met een ouder echtpaar uit Texas, waar we 's avonds mee zullen dineren. Na een heerlijke maaltijd worden adressen uitgewisseld en worden we van harte uitgenodigd een bezoek te brengen aan Round Rock, Texas.
Texas, tja ..... wie weet!
Maandag, 16 september
Dikke, natte sneeuw belemmert ons zicht en maant tot voorzichtigheid op weg naar Jackson Hole, de Grand Tetons. De bergen liggen verscholen onder een grijze deken en de sneeuw gaat over in regen.
We besluiten dan ook om vandaag onze aankopen te doen.
Verder brengen we een bezoek aan het National Museum of Wildlife Art, gelegen aan de rand van het National Elk Refuge.
Een permanente tentoonstelling van 1.300 schilderijen en "levensechte" sculpturen van American wildlife over een periode van 170 jaar. Schitterend!!!
Tijdelijk is er een fototentoonstelling ingericht over het leven in het wilde westen, cowboys and Indians.
Het gebouw is een prachtig staaltje van architectuur, zoals het helemaal "een" wordt met de rode steen in haar omgeving.
In Jackson Hole wonen we een chuckwagon dinner bij: goed eten (van een tinnen bord), sketches en puike muziek! Meestampers, ballads en fiddle wisselen zich in een snel tempo af.
We lachen heel wat af, zeker als ons wordt gevraagd of Nederland "vlakbij" Denemarken ligt. Voor Amerikaanse begrippen is dit echter wel zo.
Bar-J Wranglers, bedankt voor deze avond!
En het regent nog steeds .....
Dinsdag, 17 september
Vanuit Wyoming, via Idaho naar Great Falls, Montana. Het landschap wisselt van bergen en prairies rond Jackson naar het grauwe mijngebied in Butte. We vangen nog net een glimp op van "Our Lady of the Rockies", een reusachtig vrouwenbeeld boven in de heuvels.
In Helena bezoeken we het oude stadscentrum; het stadhuis is een replica van het Witte Huis in Washington D.C.
In deze streek liggen veel "one-street" dorpjes: enkele huizen, heel veel rommel en ..... bewaakt door honden. Grommend en snuivend laten ze ons weten hier de baas te zijn.
Ook zitten ze achter op de open laadbakken van de pick-ups, het zijn bepaald geen lieverdjes.
Moe maar voldaan komen we na 750 kilometer in Great Falls aan.
Woensdag, 18 september
Op weg naar Sweetgrass, de grens U.S.A.-Canada, willen we een bezoek brengen aan het C.M. Russell Museum, maar dit opent pas om 10 uur haar deuren. Tijdgebrek dwingt ons daarom verder te gaan.
Het prairielandschap verandert geleidelijk in heuvelachtig gebied en gaat over in de badlands, een typisch verschijnsel in de Canadese provincie Alberta.
De grensformaliteiten verlopen zonder moeite en we gaan op weg naar het Writing on Stone Provincial Park, waar nog vele Indiaanse muurtekeningen te vinden zijn. Dit park ligt aan de Milk River, waar zich in het verleden diverse veldslagen hebben afgespeeld. Het landschap is magnifiek met zijn grillige rotsformaties. Een snijdende wind fluit tussen de spleten en kieren. De elementen hebben aan dit gesteente haar vorm gegeven en deze verandert nog steeds.
Vele rotsformaties zijn door toeristen bekrast en beklad en wat nog gaaf is, wordt nu met draad beschermd tegen al te opdringerige bezoekers, wat aan de serene schoonheid afbreuk doet.
Een excursie naar "Devils Coulee Dinosaur Egg Site", een plek waar dinosauruseieren zijn gevonden, kan niet doorgaan vanwege de te geringe deelname. Helaas!
Richting Drumheller wordt de omgeving, mede door het druilerige weer, steeds grauwer en troostelozer; er is weinig begroeiing en de badlands (slecht land) doen hun naam alle eer aan.
Het dorp Drumheller dankt haar bekendheid, niet alleen aan de badlands en hoodoos, maar vooral aan de aanwezigheid van het prachtig mooie Royall Tyrell Museum.
Hier zijn skeletten van prehistorische dieren op een boeiende wijze tentoongesteld en diverse educatieve stands ingericht. Achter een glazen wand zie je archeologen bezig botten schoon te maken en skeletten op te zetten. Het is ongelooflijk dat zulke grote dieren ooit onze aardbol hebben bevolkt!
's Avonds bij het hotel arriveren een zestal trucks van dezelfde firma op de parkeerplaats bij het hotel en hebben we de kans om mooie plaatjes te schieten van deze reuzen van de weg.
Als we een praatje maken met een van de chauffeurs blijkt dat ze materialen vervoeren voor een firma die in olieboringen doet. Canada is rijk aan delfstoffen, de winning hiervan is echter vaak problematisch.
En dit is dan de laatste dag van onze "vakantie".
We gaan nog op familiebezoek in Edmonton en dan zit het er weer op, helaas!
